ขอต้อนรับทุกท่านด้วยความยินดียิ่ง
(Practice Guideline for Management of Patients with Snake Bite)

งูพิษที่มีปัญหาในประเทศไทย


1. งูที่ผลิตพิษต่อระบบประสาท (neurotoxin) ได้แก่
  • งูเห่าไทย (Cobra, Naja kaouthia)
  • งูเห่าพ่นพิษ (Spitting cobra, Naja siamensis)
  • งูจงอาง (King cobra, Ophiophagus hunnah
  • งูสามเหลี่ยม (Banded krait, Bungarus fasciatus)
  • งูทับสมิงคลา (Malayan krait, Bungarus candidus)
2. งูที่ผลิตพิษต่อระบบเลือด (hematotoxin) ได้แก่  
  • งูแมวเซา (Russell’s viper, Daboia russelli)
  • งูกะปะ (Malayan pit viper, Calloselasma rhodostoma)
  • งูเขียวหางไหม้ (Green pit viper, Trimeresurus spp.)

3. งูที่ผลิตพิษต่อระบบกล้ามเนื้อ (myotoxin) ได้แก่
  • งูทะเล ทำให้เกิด rhabdomyolysis
4. อื่น ๆ เช่น

  • กลุ่มงูพิษเขี้ยวหลัง เช่น งูปล้องทอง งูลายสาบคอแดง งูหัวกระโหลก ฯลฯ  ซึ่งมีพิษอ่อน

ตัวอย่างลักษณะงูชนิดต่าง ๆ

งูเห่า

งูจงอาง

งูสามเหลี่ยม

งูทับสมิงคลา

งูกะปะ

งูแมวเซา

งูเขียวหางไหม้

งูทะเล

งูปล้องทอง

งูลายสาบคอแดง

ลักษณะทางคลินิก
            อาการและอาการแสดง แบ่งได้เป็น กลุ่ม คือ อาการเฉพาะที่ (local symptom) และอาการทั่วไป (systemic symptom) ขึ้นอยู่กับชนิดของงู (ตารางที่ 1)  พบว่าประมาณร้อยละ 30-40 ของผู้ป่วยที่ถูกงูพิษกัดจะมีอาการแสดงทั่วไปของพิษงูเข้าสู่กระแสเลือด
ตารางที่  อาการและอาการแสดงของผู้ป่วยที่ถูกงูพิษกัด

งูที่มีพิษต่อระบบประสาท
งูที่มีพิษต่อระบบเลือด
อาการ เฉพาะที่
งูสามเหลี่ยม งูทับสมิงคลา: บวมเล็กน้อย
งูเห่า งูจงอาง: บวม ปวด อักเสบชัดเจน อาจมีเนื้อ เยื่อตาย (tissue necrosis)
งูแมวเซา: บวมเล็กน้อย
งูกะปะและงูเขียวหางไหม้ปวดบวมชัดเจน ตั้งแต่น้อยจนถึงมาก อาจพบผิวหนังพองเป็นถุงน้ำ (blister) และมีเลือดออกภายใน (hemorrhagic bleb) เลือดออกใต้ผิวหนังบริเวณที่ถูกกัด(ecchymosis) หรือมีเลือดซึมออกจากแผลรอยเขี้ยว บางรายอาจพบเนื้อตาย
ในผู้ป่วยที่ถูกงูเขียวหางไหม้กัดบางราย อาจพบ lymphangitis หรือ thrombophlebitis
อาการ systemic
กล้ามเนื้ออ่อนแรง ได้แก่ หนังตาตก พูดไม่ชัด กลืนลำบาก อัมพาต หายใจเองไม่ได้
เลือดออกผิดปกติ ได้แก่ เลือดออกตามไรฟัน เลือดออกตามผิวหนังและใต้ชั้นผิวหนัง    รอยเขี้ยวที่ถูกกัด  ในกล้ามเนื้อ จากรอยเข็มเจาะเลือด    ในทางเดินอาหาร  ในทางเดินปัสสาวะ   
ในผู้ป่วยที่ถูกงูแมวเซากัดบางรายอาจเกิดภาวะไตวายได้