ข้อมูลทั่วไป ~ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านต๊ำ

น้ำตกขุนต๊ำ จำปาทองลือชื่อ

ศักดิ์สิทธิ์คือพระธาตุโป่งขาม ลือนามแดนข้าวโพดหวาน

เล่าขานถิ่นสาวงาม โดดเด่นวัฒนธรรมล้านนา

ผลิตภัณฑ์ผักตบชวา ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ตำบลบ้านต๊ำ เป็นตำบลที่ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของอำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา ห่างจากที่ว่าการอำเภอไป 11 กิโลเมตร มีพื้นที่โดยประมาณ 88,890 ไร่ หรือประมาณ 142.23 ตารางกิโลเมตร พื้นที่โดยส่วนใหญ่เป็นที่ราบต่ำ ลาดเอียงจากทางทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออก สภาพถนนผ่านหมู่บ้านและถนนเชื่อมระหว่างหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นถนนลาดยาง ถนนภายในหมู่บ้านเป็นถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก สามารถสัญจรไปมาได้โดยสะดวก ระยะทางจากหมู่บ้านต้นทางถึงหมู่บ้านปลายทาง 18 กิโลเมตร ใช้ระยะเวลาเฉลี่ยการเดินทางประมาณ 30 นาที

อาณาเขต

ทิศเหนือ ติดต่อกับ ตำบลท่าจำปีและตำบลแม่ปืม อำเภอเมืองจังหวัดพะเยา
ทิศใต้ ติดต่อกับ ตำบลบ้านต๋อม อำเภอ.เมือง จังหวัดพะเยา
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ตำบลท่าวังทอง อำเภอ.เมือง จังหวัดพะเยา
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง

ลักษณะภูมิประเทศ

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบต่ำ ลาดเอียงจากทางทิศตะวันออกไปทางทิศตะวันตกเหมาะสำหรับใช้ทำการเกษตรเป็นหลัก ได้แก่ การทำนา บางส่วนใช้ทำสวน ทำไร่ นอกจากนั้นยังมีพื้นที่บางส่วนติดกับเขตพื้นที่ป่าไม้คือ อุทยานแห่งชาติดอยหลวง มีน้ำตกจำปาทองและน้ำตกขุนต๊ำ และมีลำน้ำไหลผ่าน 2 สายหลัก ได้แก่ ลำน้ำแม่ต๊ำ และลำน้ำแม่อิง ซึ่งน้ำทั้งสองนี้หลังจากไหลบรรจบกันทางทิศตะวันออกบริเวณบ้านต๊ำดอนมูล หมู่ที่ 2 แล้วไหลลงสู่กว๊านพะเยาทางทิศเหนือของกว๊านพะเยา ประชาชนส่วนใหญ่ใช้น้ำจากแหล่งน้ำเหล่านี้ในการอุปโภคและการเกษตร

ตำบลบ้านต๊ำ แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 13 หมู่บ้าน ได้แก่

แหล่งท่องเที่ยวสำคัญในพื้นที่

น้ำตกจำปาทอง เป็นน้ำตกที่พบเห็นในสภาพป่าดิบชื้นทั่วไป มีลักษณะเป็นน้ำตกสูงชัน น้ำใสสะอาดมีทั้งหมด 7 ชั้น โดยชั้นที่ 2 และชั้นที่ 3 เป็นชั้นที่สูง และสวยที่สุด บางชั้นจะมีสายน้ำตกลงมามีลักษณะคล้ายกับงาช้าง หรือหัวช้าง โดยแต่ละชั้นจะมีชื่อเฉพาะแตกต่างกันไป ซึ่งราษฎรแถว ๆ นั้นได้ตั้งตามลักษณะพิเศษที่เห็นได้ชัด จำปา หรือตาดหัวช้าง เป็นต้น น้ำตกแห่งนี้ตั้งอยู่ท่ามกลางป่าดิบชื้นที่มีความสมบูรณ์และมีทัศนียภาพที่สวยงาม อีกทั้งสายน้ำซึ่งตกลงมาเป็นชั้นๆ นั้นก็มีความใสสะอาด นับเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่เหมาะสำหรับการพาครอบครัวมาพักผ่อนหย่อนใจ .....เที่ยวน้ำตก >>>

วัดพระธาตุโป่งขาม เป็นวัดที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของตำบลบ้านต๊ำ และถือว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม โดยมีพุทธสถานที่เป็นที่ประดิษฐานของพระธาตุโป่งขาม ภายในพระธาตุโป่งขามเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งถือเป็นพุทธสถานเป็นเครื่องยัดเหนี่ยวจิตใจของพุทธศาสนิกชนในพื้นที่ตำบลบ้านต๊ำ จึงถือเป็นพระธาตุที่สำคัญแห่งหนึ่งของตำบลบ้านต๊ำ ที่เปรียบเสมือนเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ เป็นที่สักการบูชาของพระพุทธศาสนิกชน ของประชาชนในพื้นที่ตำบลบ้านต๊ำ และตำบลใกล้เคียง....เยี่ยมชมวัด >>>

สถาบันและองค์กรศาสนา

ประชาชนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีวัดเป็นสถานที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ เปรียบเสมือนศูนย์กลาง ของชุมชน วิถีชีวิตขนบธรรมเนียมประเพณีของคนในชุมชนมีความเกี่ยวข้องกับวัดแทบทั้งสิ้น โดยกลุ่มวัยที่มีความเกี่ยวข้องกับวัดโดยตรงคือ ผู้สูงอายุซึ่งมีสัดส่วนเพิ่มมากขึ้นทุกปี ในตำบลบ้านต๊ำ มีกิจกรรมทางศาสนาตลอดทั้งปี วัดสามารถเป็นศูนย์รวมทางด้านจิตใจของคนในชุมชนได้เป็นอย่างดี พระภิกษุสงฆ์ในพื้นที่มีบทบาทในการปรับเปลี่ยนค่านิยมที่เป็นผลเสียต่อคนในชุมชน เช่น การร่วมเป็นฝ่ายสนับสนุนนโยบายงดเหล้าในงานศพ งานบุญในพื้นที่ นอกจากนี้พระสงฆ์ในพื้นที่ยังมีส่วนสนับสนุนกิจกรรมทางด้านสุขภาพและสาธารณสุขในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง

นอกจากนี้ในพื้นที่ตำบลบ้านต๊ำ มีประชาชนส่วนหนึ่งที่นับถือศาสนาคริสต์ มีโบสถ์คริสจักรจำนวน 2 แห่ง ที่ประชาชนสามารถเข้าร่วมกิจกกรมทางศาสนาได้ โดยเฉพาะกิจกรรมประจำทุกวันอาทิตย์ ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพอีกหนึ่งช่องทาง

การศึกษา

ตำบลบ้านต๊ำ มีสถานศึกษาอยู่ในพื้นที่ คือ โรงเรียนระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษาขยายโอกาส จำนวน 1 แห่ง คือ โรงเรียนบ้านต๊ำพระแล โรงเรียนระดับอุดมศึกษา จำนวน 1 แห่ง คือ สถาบันการจัดการเทคโนโลยีแปซิฟิก และมีศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 1 แห่ง ซึ่งผู้บริหารสถานศึกษามีส่วนสนับสนุนงานด้านสาธารณสุขเป็นอย่างดี แต่เนื่องจากเป็นสังคมกึ่งเมืองกึ่งชนบท ทำให้มีเด็กบางส่วนไปเรียนในโรงเรียนตัวเมือง และมีผู้ปกครองบางส่วนที่เป็นผู้สูงอายุ เป็นปู่ย่า ตายาย ที่คอยดูแลความเป็นอยู่ของหลาน มีระยะห่างของช่วงวัย ทำให้เกิดปัญหาการสื่อสารและการดูแลเด็กในสังคมเทคโนโลยีอยู่บ้าง นอกจากนี้เมื่อเข้าสู่ระดับมัธยมเด็กต้องออกไปเรียนนอกพื้นที่ ทั้งในตัวเมืองและสถานศึกษาต่างจังหวัด ปัญหาที่พบในเด็กกลุ่มมัธยมและประถมตอนปลาย คือ เรื่องการเริ่มดื่มสุรานำไปสู่การเป็นนักดื่มหน้าใหม่และความเสี่ยงเรื่องการตั้งครรภ์เมื่อไม่พร้อม เป็นต้น

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและแกนนำชุมชน

สำนักงานเทศบาลตำบลบ้านต๊ำ เป็นหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนงานต่างๆ ในชุมชน คณะทำงานชุดปัจจุบันเป็นคณะทำงานที่มีความสัมพันธ์ที่ดี มีการเชื่อมโยงข้อมูลข่าวสาร กิจกรรมในชุมชน และการประสานงานด้านต่าง ๆ ร่วมกับ รพ.สต.บ้านต๊ำ เป็นอย่างดี ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้านแนวนโยบายต่างๆ มากขึ้น โดยได้มีการประสานเครือข่ายจากองค์กรภายนอกเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในส่วนของงานด้านสาธารณสุข มีการดำเนินงานภายใต้กองทุนหลักประกันสุขภาพตำบลบ้านต๊ำ ที่เน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน มีการจัดทำแผนยุทธศาสตร์ มีการทำงานร่วมกับ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สมาชิกเทศบาล แกนนำกลุ่มต่าง ๆ และ ทีมชมรม อสม.ตำบลบ้านต๊ำ ทำให้ค่อนข้างมีความพร้อมในการทำงานด้านสุขภาพในชุมชน ไม่ว่าในส่วนของคน งบประมาณ และอุปกรณ์ต่างๆ ในส่วนของการทำงานที่ผ่านมาการขับเคลื่อนกิจกรรมด้านสาธารณสุขในพื้นที่ได้รับความร่วมมือจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอด้วยดีตลอดมา

แกนนำชุมชน ในพื้นที่ตำบลบ้านต๊ำ

มีแกนนำด้านต่างๆ ที่มีส่วนขับเคลื่อนงานในชุมชน ทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ที่เป็นทางการ เช่น กำนันผู้ ใหญ่บ้าน นายกเทศมนตรี สมาชิกสภาเทศบาล ประธานกลุ่มต่างๆ แกนนำที่เป็นทางการจะมีบทบาทชัดเจนในชุมชน มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนงาน มีแกนนำบางส่วนที่เป็น อสม.หรือเป็นคนในครอบครัว อสม.ทำให้การประสานงานระหว่าง รพ.สต.และแกนนำ ค่อนข้างราบรื่นและได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดี ส่วนแกนนำที่ไม่เป็นทางการ ซึ่งเป็นปราชญ์ชาวบ้าน ในหลายๆ ด้าน เช่น ปราชญ์ด้านการเกษตร หมอพื้นบ้าน หมอเป่า แกนนำชุมชนเหล่านี้จะได้รับความเคารพนับถือจากผู้นำชุมชน รวมถึงประชาชนในพื้นที่ ความคิดเห็นของแกนนำเหล่านี้มีส่วนสำคัญในการตัดสินใจของคนในชุมชน